Stretchen
Het heeft te maken met de ratio blad/stengel. In het licht heeft de plant veel belang bij een groot aantal bladeren, omdat deze voor de fotosynthese (en dus voor de energie) moeten zorgen. De plant spaart dus als het ware zijn energie op voor de aanleg van bladeren, in plaats van hele lange stengels aan te leggen. In het donker hebben bladeren eigenlijk geen functie, omdat er geen fotosynthese mogelijk is. De lange stengel moet er dan voor zorgen dat de plant alsnog (gedeeltelijk) in het licht komt.
De kreet "licht remt groei" slaat ook op het begrip "fototrofisme", waarbij de plant richting licht groeit. Doordat de plant aan de verlichte zijde minder snel groeit dan aan de schaduwzijde, buigt de plant in zijn geheel naar het licht toe.
De stof die overigens verantwoordelijk is voor de groei, is het plantehormoon auxine.
Auxine:
- stimuleert de groei
- bevordert het ontstaan van wortels
- zorgt dat stengels omhoog en wortels naar beneden groeien
- zorgt dat bladeren aan de stengel blijven zitten zolang het blad wat
- auxine maakt
- zorgt dat een plant met een intacte groeitop zich niet vertakt (apicale dominantie)
- is ook de stof die ervoor zorgt dat klimplanten zich om een houvast - winden.
- stuurt de groei van vruchten
- stimuleert ACC-synthase tot hogere productie van ACC en dus etheen
- zorgt dat de plant voldoende zonlicht krijgt
- zorgt dat de stengel groen blijft
Dit zijn slechts de belangrijkste effecten.
Cellen reageren verschillend op verschillende concentraties auxine. Een liggende stengel zal aan de onderkant meer auxine aanmaken dan aan de bovenkant, waardoor de onderkant sneller groeit dan de bovenkant, zodat een stengel zich opricht. Een wortel reageert echter juist andersom. Dit effect noemt men geotropisme. Knipt men de auxine-producerende groeitop uit een plant dan reageren de okselknoppen daarop door te gaan uitspruiten (apicale dominantie).
Auxine en verwante stoffen als ook cytokinines zijn een belangrijk bestanddeel van stekpoeder.
Cytokinines zijn een groep celdelingshormonen, maar zijn ook van invloed op de celgroei en celdifferentiatie. Ze worden in de worteltoppen gevormd. Cytokinines bevorderen de groei van de zijscheuten en dus de doorbreking van de apicale dominantie. Voorts gaan deze hormonen de veroudering van de plant tegen. Omdat ze alleen in de wortel worden geproduceerd, veroudert een afgesneden plantendeel voortijdig.
Enkele voorbeelden van cytokinines:
- zeatine
- dihydrozeatine
- isopentenyladenine
De biosynthese van cytokinines gaat uit van isopentenylpyrofosfaat en ATP of ADP onder invloed van cytokinine synthase of isopentenyl transferase. Hierbij wordt de transfer van de isopentenylgroep van isopentenylpyrofosfaat naar de aminogroep van ATP of ADP bewerkstelligd tot vorming van isopentenyladenosinemonofosfaat, wat een voorloper is van oa. zeatine.
Grtz
Bron wikipedia
Comment